Ali VAROL Yazarın Tüm Yazıları
Ben emekli öğretmen Ali Varol. Yazı yazmayı ve resim yapmayı severim. Manavgat Ahmetler köyünde doğmuş, orada büyümüşüm. Köy yaşamını iyi tanırım ve doğa ile iç içe olmak keyiflidir. Çocukluğumda aileme yardım ederken çift ve harman...
DELİ’ACI (Deli Hacı)
Hacı Dayı benim çobanlık arkadaşımdı. Birkaç sene beraber davar güttük. Yaylada Musabaylıcası’na çıkardık. Köyde her sene aynı yerlerdeydik. Aşşaköy ketirlerinde çok çarık eskimiz vardır. Döllük bir sene Aşşaköy’de bir sene de Guz’da olurdu. Aşşaköy, Guz, Payamseki arasında su kaynağı yoktu. Hacı Dayı bu üçgenin ortasına yani Burunucu’nun dibine bir sarnıç yaptırmayı düşünmüştü. Köyün ileri gelenlerinden yardım istemişti.
“Parası benden, gelin bene yardım edin.” Demişti.
Herkes de elinden gelen yardımı geri koymamıştı. Ben sarnıcın yapıldığını hatırlıyorum ama bazı ayrıntıları babam şöyle anlatmıştı:
“Zobu getmiş uzak bir yerden bir usta bulmuş. Usta sormuş:
“Bana 50 torba çimento ilazım.”
“Hazır hazır.”
“İki kamyon kum ilazım.”
“Hazır hazır.”
“Beş tane güçlü kuvvetli amele ilazım.”
“O goley, o goley…”
“Şu gadar gazan ilazım.”
“O goley, o goley…”
“Bu gadar su ilazım.”
“O goley, o goley…”
“Şu gadar para ilazım.”
“Para hazır.”
Neyise ustayla pazarlık etmişler. Anlaşmışlar. Gün belli etmişler, o gün gelince usta gelmiş. Bakmış ortada bir şeycikler yok… Öfkelenmiş.
“Ulan Amadalı bu ne demek oluyor? Hani her şey hazırdı?”
Amadalı akıllı adam, pişkin adam:
“Öyle demesem sen gelecek miydin?”
“Ben dönüp gedecem.”
“Biyerciklere gedemezsin. Otur oturduğun yerde. Oturduğun yerde su mu çıkdı? Ben iki günde her şeyi hazırlarım.”
“İki günde hazırlamazsan gederim.”
“Tamam.”
“Usta geri döneceğimiş.” Sözünü duyan köylüler hemen işe başladılar. Kimisi gazmayı küreği aldı guyunun çukurunu gazdı. Kimi kamyon bulup çimentoya getti. Kimi ırmakda kum eleyip çuvalları merkebe, deveye yükleyip Burunucu’nun dibine çekti. Kamyonla Akyol’a gelen çimentolar gene develerle merkeplerle taşındı. En yakın nerde su varısa, güyümlerile daşındı, gazannar dolduruldu. İnşaat başladı ara vermeden bitirildi. Bireyi de bir guyu oldu.”
Hacı Dayı hayır yaptırmayı severdi. İsteyene borç para da verirdi. Ama kendi ihtiyaçları söz konusu olunca çok tutumluydu. Bir konuşması bu günki gibi aklımda. Yaylada davarla dağa yatıya giden çobanların ekmeğinin içine katık olarak yarım el kadar suyunu çekmiş çoban peyniri koyarlar. Çobanlar acıkınca bu peyniri ekmeğin içine koyar, dürüm yapıp yer. Hacı Dayı bu peynirin hepsini yemezdi. Bazen yarısını geri getirirdi. Sebebini de şöyle açıklardı:
“Dayısı bu lokmanın içinde nohut gadar peynir olsa da boğazdan geçer, payam gadar peynir olsa da boğazdan geçer.”
Kendisi bir eline kuru kuruya dürüm yapılmış ekmeği alır, bir eline de çoban peynirini alır, her lokmada nohut kadar da peynirden ısırarak karnını doyururdu. Böylece peynirin yarısı artardı.
Çoban peynirinin yarısını artırarak çok para biriktirdi. Kendisi için para harcamadı. En lüks harcaması evine gelen konuklarına “gayfe” ikram edebilmek için evinde, çadırında kahve bulundurmaktı. Bu konuda biraz övünmeyi de severdi. Yabancı bir konuk gelince:
“Hadi eve gidelim. Bir gayfe içeriz. N’arasın bu köyde benden başgasının evinde gayfe filan…” deyiverirdi. Hani dediği pek yanlış da değildi. Onu tanıyanlar onun böyle konuşmasından alınmazlardı; hoş görürlerdi.
Paralarını isteyenlere borç vermeyi de bilirdi. Ama paralarını harcamak için en büyük sevdası Soğuksu Deresi suyunun getirilmesiydi. Bunu başarabilmek için köyün içinde kıvır kıvır kıvrandığını bilirim. Ev ev dolaşır köyün ileri gelenlerinden yardım isterdi. Ahmet Ali Emmi’ye varırdı daha eve çıkmadan, evin önünden seslenirdi:
“Amadalı, beri bak hele!”
“Ne var Haca’a?”
“Arkadaş bene yardım edin. Ne ilazımısa yapalım, Şu suyu getirelim. Para benden…”
İbrahim Emmi’ye gelirdi:
“Daylak, beri bak hele!”
“Buyur Aga!”
“Arkadaş bene yardım edin şu suyu getirelim. Masraf benden. Gerekirse davarımın son dırnağına gadar satacam.”
Babamın yanına gelirdi. Eve çıkmadan aşağıdan seslenirdi:
“Delibaaaş, pencereye avrıl hele!”
“Buyur Hac’aga!”
“Buyuranın çok olsun. Süleymen bene yardım et, şu suyu getirelim. Delibaş Alı’sıyla get görüş, hökümet işlerini hallediversin. Para yönünden heç gorkma. Gerekirse sırtımdaki şu kir habayı bile satıp verecem…”
Köylülerimiz de yardımcı oldu; Hacı Dayı’nın bu isteği yerine geldi. En çok yapmak istediği şeyi yaptı. Gözleri arkada kalmadı.
Atalarımız için bir söz vardı:
“Türkler at sırtında doğar, at sırtında ölür.”
Şu işe bakın Hacı Dayı da davarların ardında doğmuş galiba, davarların ardında davar güderken öldü. Kuz’da dağdan davarlar gelip Hacı Dayı eve gelmekte gecikince Şerife Yenge (eşi) aramaya çıkar, bir defne ağacının altında ölüsünü bulur.
Herkes onu hayır dualarıyla anıyor. Nur içinde yatsın.
9 Ocak 2010 - Manavgat
…
